Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc làm chậm quá trình thoái hóa và cải thiện chất lượng cuộc sống? Vậy thoái hóa khớp gối nên ăn gì và kiêng gì? Hãy cùng khám phá những bí quyết dinh dưỡng vàng để bảo vệ "đôi chân" của bạn ngay hôm nay!
Thoái hóa khớp gối nên ăn gì?
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc quản lý và làm chậm quá trình thoái hóa khớp gối. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho sụn khớp mà còn giúp giảm viêm, giảm đau, tăng cường sức mạnh cơ bắp và hỗ trợ phục hồi chức năng khớp. Dưới đây là những nhóm thực phẩm được khuyến nghị cho người bị thoái hóa khớp gối:
Thực phẩm giàu axit béo Omega-3
Axit béo omega-3 là một nhóm các axit béo không bão hòa đa, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và đặc biệt có lợi cho những người bị thoái hóa khớp gối. Các nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh rằng omega-3 có khả năng giảm viêm, giảm đau và cải thiện chức năng khớp, từ đó làm chậm quá trình thoái hóa và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Thực phẩm giàu Omega 3 rất tốt cho người thoái hóa khớp
Người bị thoái hóa khớp gối nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu omega-3 sau đây:
- Cá béo: Cá thu, cá hồi, cá trích, cá cơm, cá mòi... chứa hàm lượng cao EPA và DHA. Mỗi tuần ăn từ 2-3 lần.
- Hạt lanh và dầu hạt lanh: Hạt lanh là một nguồn thực vật giàu omega-3, đặc biệt là ALA.
- Quả óc chó: Quả óc chó cung cấp một lượng đáng kể ALA. Ăn một nắm quả óc chó mỗi ngày có thể giúp bổ sung omega-3 và các chất dinh dưỡng khác.
- Hạt chia: Hạt chia cũng là một nguồn cung cấp omega-3 dồi dào. Bạn có thể thêm hạt chia vào nước uống, sinh tố, hoặc làm món pudding hạt chia.
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành: Đậu nành chứa một lượng nhỏ omega-3. Bạn có thể sử dụng sữa đậu nành, đậu phụ hoặc các sản phẩm khác từ đậu nành để bổ sung omega-3 vào chế độ ăn uống.
Đồ ăn giàu chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là các hợp chất có khả năng trung hòa các gốc tự do, những phân tử không ổn định gây tổn thương tế bào và mô trong cơ thể. Quá trình thoái hóa khớp gối thường đi kèm với sự gia tăng sản xuất gốc tự do, làm tổn thương sụn khớp và gây viêm nhiễm. Bằng cách trung hòa các gốc tự do, chất chống oxy hóa giúp giảm viêm, bảo vệ tế bào sụn và làm chậm quá trình thoái hóa.
- Các loại trái cây tươi: Việt quất, dâu tây, mâm xôi, cam, quýt, bưởi... là nguồn cung cấp dồi dào vitamin C, vitamin E, beta-carotene và các polyphenol, giúp giảm viêm và bảo vệ sụn khớp.
- Trà xanh: Chứa hàm lượng cao EGCG (epigallocatechin gallate), một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có tác dụng giảm viêm và bảo vệ sụn khớp.
- Các loại hạt: Óc chó, hạt điều, hạnh nhân, hạt bí... chứa nhiều vitamin E, selen và các polyphenol, giúp chống lại quá trình oxy hóa và bảo vệ tế bào.
- Gia vị: Nghệ, gừng, quế... chứa các hợp chất chống oxy hóa như curcumin, gingerol, cinnamaldehyde... có tác dụng giảm đau, kháng viêm và bảo vệ sụn khớp.
Thực phẩm giàu khoáng chất, vitamin
Việc bổ sung các vitamin và khoáng chất thiết yếu không chỉ giúp tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ quá trình tái tạo sụn, giảm viêm và giảm đau hiệu quả.
Bổ sung các vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp cơ thể khỏe mạnh
- Lòng đỏ trứng: Nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên dồi dào, giúp tăng cường hấp thụ canxi, duy trì mật độ xương và giảm nguy cơ loãng xương.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa: Sữa chua, phô mai, sữa tươi,... là nguồn cung cấp vitamin D và canxi dồi dào, giúp xương chắc khỏe.
- Nấm: Như nấm hương, nấm mỡ... cũng chứa một lượng vitamin D đáng kể.
- Đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành: Đây là nguồn canxi thực vật dồi dào, phù hợp cho người ăn chay hoặc không dung nạp lactose.
- Các loại quả họ cam quýt: Cam, quýt, bưởi, chanh... giàu vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ sản xuất collagen, một thành phần quan trọng của sụn khớp.
- Ớt chuông: Đặc biệt là ớt chuông vàng và đỏ, chứa hàm lượng vitamin C cao hơn cả cam.
- Kiwi: Một quả kiwi cung cấp đủ lượng vitamin C cần thiết cho cả ngày.
- Đu đủ: Ngoài vitamin C, đu đủ còn chứa papain, một loại enzyme có tác dụng giảm viêm.
Thực phẩm giàu collagen
Collagen, một loại protein cấu trúc quan trọng, đóng vai trò then chốt trong việc duy trì tính đàn hồi và dẻo dai của sụn khớp. Khi bị thoái hóa khớp gối, sụn khớp dần bị bào mòn và mất đi tính toàn vẹn, gây đau đớn và hạn chế vận động. Việc bổ sung collagen qua chế độ ăn uống được xem là giải pháp hỗ trợ hiệu quả, giúp tái tạo và phục hồi sụn khớp.
Dưới đây là một số loại thực phẩm giàu collagen mà người bị thoái hóa khớp gối nên bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày:
- Thịt gà: Đặc biệt là phần da và sụn gà chứa lượng lớn collagen. Nên chế biến thành các món hầm, súp hoặc luộc để giữ được tối đa hàm lượng collagen.
- Cá: Da và xương cá là nguồn cung cấp collagen dồi dào. Có thể chế biến thành các món canh, súp hoặc hầm.
- Nước hầm xương: Nước hầm xương được coi là một nguồn collagen tuyệt vời. Nên hầm xương trong thời gian dài (ít nhất 6 tiếng) để collagen được chiết xuất tối đa.
- Trứng: Lòng trắng trứng chứa lượng lớn proline, một loại axit amin cần thiết để sản xuất collagen.
- Trái cây họ cam quýt: Bưởi, cam, chanh, quýt... chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxy hóa quan trọng giúp thúc đẩy quá trình sản xuất collagen.
- Thực phẩm chức năng bổ sung collagen: Nếu chế độ ăn uống không cung cấp đủ lượng collagen cần thiết, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng các sản phẩm bổ sung collagen.
Thoái hóa khớp gối nên ăn gì? Thực phẩm giàu chất xơ
Việc bổ sung đầy đủ chất xơ vào chế độ ăn uống không chỉ giúp kiểm soát cân nặng, ngăn ngừa béo phì – một yếu tố nguy cơ gây thoái hóa khớp gối, mà còn có khả năng giảm viêm nhiễm và cải thiện chức năng khớp.
Ngũ cốc nguyên hạt giúp người bệnh kiểm soát đường huyết, cholesterol
- Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch, lúa mì nguyên cám... giàu chất xơ hòa tan và không hòa tan, giúp kiểm soát đường huyết, cholesterol, hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
- Các loại đậu: Đậu đen, đậu đỏ, đậu xanh, đậu lăng... chứa nhiều chất xơ, protein thực vật và các dưỡng chất cần thiết, giúp giảm viêm, hỗ trợ phục hồi sụn khớp.
- Rau xanh và trái cây: Các loại rau lá xanh đậm như rau bina, cải bó xôi, bông cải xanh... cùng với táo, lê, cam, bưởi... giàu chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào, giảm viêm, làm chậm thoái hóa khớp.
- Các loại củ: Khoai lang, khoai tây, cà rốt... chứa nhiều chất xơ và các vitamin, khoáng chất, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ xương khớp.
Những thực phẩm cần kiêng khi bị thoái hoá khớp
Bên cạnh việc bổ sung những thực phẩm có lợi, người bệnh thoái hóa khớp cũng cần đặc biệt lưu ý hạn chế hoặc loại bỏ một số loại thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm và tổn thương khớp.
Đồ ăn giàu chất béo bão hòa và cholesterol
Chất béo bão hòa và cholesterol có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể, đặc biệt ở người thoái hóa khớp gối. Khi tiêu thụ quá nhiều, cơ thể sản sinh ra các cytokine, một loại protein gây viêm, làm tăng đau nhức và khó vận động khớp. Do đó, cần hạn chế:
- Thịt đỏ và chế phẩm: Thịt bò, thịt lợn, thịt cừu, xúc xích, thịt xông khói...
- Nội tạng động vật: Lòng đỏ trứng, gan, thận, óc...
- Dầu cọ và dầu dừa: Hai loại dầu thực vật chứa nhiều chất béo bão hòa.
- Thực phẩm chế biến sẵn: Bánh quy, bánh ngọt, khoai tây chiên, đồ ăn nhanh...
Thực phẩm nhiều đường và tinh bột tinh chế
Thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột tinh chế là một trong những tác nhân hàng đầu gây tăng đường huyết, làm tăng sản xuất các chất trung gian gây viêm trong cơ thể, từ đó làm trầm trọng thêm tình trạng viêm khớp và gây đau đớn.
Việc hạn chế các loại thực phẩm này không chỉ giúp kiểm soát đường huyết, giảm viêm nhiễm mà còn giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm áp lực lên khớp gối.
Đồ uống có cồn khiến tình trạng viêm thêm trầm trọng
- Đồ uống có đường: Nước ngọt, nước tăng lực, trà sữa, nước ép trái cây đóng hộp...
- Bánh kẹo: Bánh quy, bánh ngọt, kẹo, mứt, socola...
- Gạo trắng và các sản phẩm từ gạo trắng: Bánh tráng, bún, phở...
- Trái cây sấy khô: Mận khô, nho khô, mít sấy...
Đồ ăn chứa nhiều muối
Người bị thoái hóa khớp nên hạn chế lượng muối ăn vào vì natri dư thừa có thể làm tăng viêm nhiễm và đau nhức.
- Thực phẩm chế biến sẵn: Giăm bông, xúc xích, thịt xông khói, lạp xưởng, đồ hộp, mì ăn liền, bánh snack, các loại nước chấm đóng chai...
- Thực phẩm lên men và muối chua: Dưa muối, cà muối, kim chi, mắm tôm, mắm tép...
- Các loại gia vị mặn: Nước mắm, bột canh, hạt nêm, muối tôm...
- Một số loại phô mai: Phô mai cứng, phô mai chế biến...
- Bánh mì và các sản phẩm từ bột mì: Bánh mì trắng, bánh quy, bánh ngọt...
Đồ uống có cồn và chất kích thích
- Rượu, bia: Các loại đồ uống có cồn như rượu, bia có thể cản trở quá trình hấp thu canxi, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và tương tác không mong muốn với một số loại thuốc điều trị.
- Cà phê, nước tăng lực: Tiêu thụ cà phê và nước tăng lực có thể dẫn đến mất nước, làm tăng nguy cơ loãng xương và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương khớp.
- Nước ngọt, đồ uống có đường: Lượng đường cao trong các loại đồ uống này không chỉ gây tăng cân mà còn làm tăng tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể, khiến tình trạng thoái hóa khớp trở nên nghiêm trọng hơn.
Thay vì các loại đồ uống kể trên, người bệnh nên ưu tiên lựa chọn những loại đồ uống lành mạnh và có lợi cho sức khỏe khớp như:
- Nước lọc: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể là rất quan trọng để duy trì độ ẩm và bôi trơn cho khớp.
- Trà thảo dược: Một số loại trà thảo dược như trà xanh, trà gừng, trà hoa cúc... giúp giảm viêm và đau nhức khớp.
- Nước ép trái cây tươi không đường: Cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, đồng thời giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng
- Thực phẩm giàu gluten: Lúa mì, lúa mạch, yến mạch và các sản phẩm từ chúng.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa: Có thể gây không dung nạp lactose hoặc dị ứng protein sữa.
- Thực phẩm chứa nhiều histamine: Cá ngừ, cá thu, phô mai lâu năm...
Sữa và chế phẩm từ sữa có nguy cơ gây dị ứng
Lưu ý người bệnh cần ghi nhớ
- Uống đủ nước: Duy trì đủ nước giúp bôi trơn khớp và giảm ma sát, giúp khớp vận động dễ dàng hơn.
- Kiểm soát cân nặng: Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì giúp giảm áp lực lên khớp, đặc biệt là khớp gối và khớp hông.
- Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn 3 bữa chính lớn, nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể.
- Tập luyện thể dục thường xuyên: Các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, duy trì sự linh hoạt của khớp và giảm đau.
Như vậy thoái hóa khớp gối nên ăn gì đã được giải đáp chi tiết ở nội dung trên. Người bệnh nên nhớ kết hợp chế độ ăn uống khoa học với lối sống lành mạnh, tập luyện đều đặn và sử dụng sản phẩm hỗ trợ theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp bạn chiến thắng căn bệnh này
Bên cạnh việc chú ý chế độ ăn uống đầy đủ chất và kiêng khem một số loại thực phẩm dễ gây sưng, đau, người bệnh cần có phương pháp điều trị chuyên sâu để hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe.
Giải pháp chấm dứt đau nhức do thoái hóa khớp gối với bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang
Quốc dược Phục cốt khang là bài thuốc điều trị thoái hóa xương khớp nổi tiếng của Trung tâm Thuốc dân tộc. Bài thuốc được nghiên cứu và phát triển dựa trên nền tảng hàng chục phương thuốc cổ, cốt thuốc bí truyền của người Tày - Bắc Kạn kết hợp cùng Y pháp Hải Thượng Lãn Ông.
Đứng đầu đội ngũ bác sĩ nghiên cứu là Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ CKII Lê Hữu Tuấn - Nguyên Phó Giám đốc Trung tâm CNC của Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương.
Bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang sở hữu những ưu điểm nổi bật sau:
Phối chế bài bản 3 nhóm thuốc dựa trên công thức thuốc ĐỘC QUYỀN, cơ chế tác động từ trong ra ngoài: QUỐC DƯỢC ĐẶC TRỊ THOÁI HÓA KHỚP - QUỐC DƯỢC GIẢI ĐỘC HOÀN - QUỐC DƯỢC BỔ THẬN HOÀN:
- Tập trung điều trị từ căn nguyên gây bệnh.
- Kiểm soát, loại bỏ các triệu chứng đau nhức, cứng, sưng khớp.
- Hỗ trợ phục hồi, tái tạo sụn khớp bị tổn thương.
- Tăng sinh chất nhầy sụn khớp, bổ sung canxi.
- Làm chậm tiến trình thoái hóa, ngăn tái phát đau.
Bảng thành phần sở hữu hơn 50 bí dược lần đầu được ứng dụng trong điều trị: Thau pú lùa, Cây nghiến, Thiên niên kiện, Đương quy, Sâm quản trọng, Dây nghiến, Ngưu tất, Dây đau xương,...
Dược liệu được lựa chọn kỹ lưỡng, sạch chuẩn GACP - WHO, an toàn cho mọi đối tượng sử dụng. 100% thành phần được lấy trực tiếp từ hệ thống vườn thuốc Nam chuyên canh của Trung tâm Thuốc dân tộc hoặc từ rừng tự nhiên.
Theo thống kê của Trung tâm Thuốc dân tộc, bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang đã giúp 95% người thoát khỏi tình trạng đau nhức khớp gối, phục hồi vận động sau 2 - 3 tháng điều trị. 5% số còn lại cần thêm thời gian do cơ địa chậm hấp thu thuốc hoặc chưa tuân thủ đúng theo liệu trình điều trị.
ĐỌC THÊM: Hiệu quả thực tế của bài thuốc Nam ĐẶC TRỊ bệnh thoái hóa khớp gối
Để nâng cao hiệu quả điều trị, bác sĩ Trung tâm Thuốc dân tộc kết hợp tư vấn chế độ dinh dưỡng, hướng dẫn bài tập phù hợp nhất với từng trường hợp bệnh thoái hóa khớp gối. Bạn đọc cần được tư vấn và lên phác đồ điều trị vui lòng liên hệ theo thông tin:
TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU & ỨNG DỤNG THUỐC DÂN TỘC
- Hà Nội: Biệt thự B31, ngõ 70 Nguyễn Thị Định, Thanh Xuân
- Hồ Chí Minh: Số 145 Hoa Lan, P.2, Q.Phú Nhuận
- Hotline: 098 717 3258
- Zalo: https://zalo.me/0987173258
- Fanpage: Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc
XEM THÊM: Bài Thuốc Quốc Dược Phục Cốt Khang Giá Bao Nhiêu? Mua Ở Đâu?